VAR MISIN?

 

KÜNYE

Kitap Adı: Var mısın?

Yazarı: Doğan Cüceloğlu

Basım: Kronik Kitap – 22.Basım- 2022

Sayfa: 317

Tür: Kişisel Gelişim, Sosyoloji

İNCELEME:

Var mısın? kitabı psikolog yazar Doğan Cüceloğlu’nun gazeteci Deniz Bayramoğlu ile birlikte soru cevap şeklinde ilerleyen keyifli söyleşisini içeriyor. “Zorluklarla başa çıkmaya, içindeki gücü keşfetmeye var mısın?” diye soruyor. Güçlü bir yaşam için Doğan Hoca’dan tavsiyeler sunuyor.

Nelerden mi bahsediyorlar? Birey olmak, ekip olmak, sorumluluk almak ve yaşamın anlamını inşa etmek, potansiyelimizin farkına varmak ve onu geliştirmek, zor günleri ve umutsuzluğu aşabilmek, hayatımızdaki olmazsa olmaz değerlerimiz, okul-iş-eş seçimlerimiz… Ben Bilinci-Biz Bilinci, Denetim (Korku) Kültürü-Gelişim (Değerler) Kültürü arasındaki farklar neler, bu kavramlar hayatımızı nasıl yönlendirir?

Kitap 14 bölümden oluşuyor:

1-Hayatın Anlamı Nedir?/ “Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var”

2- İnsan Kendini Nasıl Geliştirir?/ “Bir avakado çekirdeğinde tüm hayatı görebilirsin”

3-Umutsuzluğu Nasıl Aşarız?/ “Biz büyük bir ekibin parçasıyız”

4-İçimizdeki ‘Öz’ü Nasıl Buluruz?/ “Her insanın içinde otantik bir taraf vardır”

5-Çevremiz Bizi Nasıl Etkiler?/ “Büyük resmin içinde, ben neredeyim”

6-Kime Akıl Danışılır?/ “Hepimizin içinde potansiyel bir rehber var”

7-Yaşam Neleri Ödüllendirir?/ “Gerekirse aç yatın ama merakınızı takip edin”

8-Nasıl Eş Seçilir?/ “İlişkinde tüccar mısın, yoldaş mı?”

9-Zihnimiz Nasıl İşler?/ “Mükemmel olmaya çalışma, olabileceğinin en iyisi olmaya çalış”

10-Nasıl Meslek Seçilir?/ “Her şey değişirken bazı sabitlere ihtiyaç vardır”

11-Nasıl Biz Oluruz?/ ”Yaşam bir dans mıdır, yoksa güreş mi”

12-Toplum Nasıl Dönüşür?/ “Günah dediklerimizin bilimsel olarak incelenmesi lazım”

13-Nasıl Okumalı,Dinlemeli ve Gezmeliyiz?/ “Her kültürün on klasiğini okumak gerekir”

14-Neleri Okumalı,Dinlemeli ve Seyretmeliyiz?/ ”Yaşama, kendime bakışımda yeni ufuklar açıldı”

Doğan Cüceloğlu tüm bunları anlatırken kendi deneyimlerinden de yararlanıyor. Kendi başarıları, başarısızlıkları, hayalleri, beklentileri, hayatının çalkantılı dönemlerini de tüm açıklığı ve içtenliği ile sıcacık bir sohbet içinde okuyucuya sunuyor. Bölüm sonlarında verilen ikaz, bilgi ve öneri listeleri ile kesinlikle rehber niteliğinde bir kitap. Başta gençler olmak üzere herkese tavsiyedir.

Doğan Hoca’nın hafızamda kalacak en naif öğretisi ise sanıyorum şu olacak; “Madem insan doğdum, olabileceğim en iyi insan olmalıyım.”

 

KİTAPTAN SEVDİĞİM ALINTILAR:

 

“Mükemmel olmayı hedeflemek gerçekçi değil. Mükemmel değil, olabileceğinin en iyisi ol.”

 

"Şu ağaçta sararıp solan ve yere düşen yaprak gibi zaman içinde yok olup gidecek miyim, yoksa yolculuğumun bir anlamı olacak mı?"

 

“Bu ülkede içindeki çocuk utanca boğulmuş ve bunalmış o kadar insan var ki! Ben onlara “yetişkin çocuklar” diyorum. İçi çocuk ama bedenen yetişkin... Bunlar kötü insanlar değiller ama her türlü kötülüğü de yapabilirler.”

 

“Korkutmaya meraklı kişinin en büyük korkusu nedir biliyor musunuz? Kendi yetersizliği ile yüzleşmek. Bir gün gelir de ondan korkmazlarsa ne halt edeceğini bilemez çünkü.”

 

“Kişi, hayatındaki en önemli kişinin kendisi, en önemli tanıklığında kendi tanıklığı olduğunu fark edemezse hiçbir zaman hayatla ilişkisini doğru kuramaz.”

 

“Bireysel çıkarlarının sınırları içinde kaldığı sürece insan, hayatında anlam bulamaz. Anlam için ‘biz’i keşfetmesi lazım. ‘Biz’i keşfeden ve kendi potansiyelini geliştirmeye niyet eden insan ise çıktığı yolculuktan hiçbir zaman pişmanlık duymaz.”

 

"Bilgelik hiçbir kötü tarafı olmayan bir insan olmak değil, kötü taraflarının olduğunu bilen ve bunu yönetebilen insan olmaktır!"

 

“Çocukken içinde yetiştiğimiz ortamın etkisi bütün hayatımız boyunca sürer.”

 

“Öfke doluyuz. İlk yapılması gereken şey öfkemizi tanımak ve onun bize söylemek istediğini anladıktan sonra üzerinde düşünüp farkına varmaktır.”

 

“Duygularımız içimizdeki rehberin elçileridir. Öfke, hüzün, telaş, mutluluk, hayal kırıklığı, özlem; hepsi birer elçidir ve bize mesajlar vermeye çalışmaktadırlar. Duygularınızı tanıyın ve köklerini bir an önce dikkate almaya başlayın.”

 

“Sevginin kutsal bir anlamı vardır ve kişi karşısındakini niye sevdiği konusunda niyetinin saflığını keşfetmek zorundadır. Sana istediklerini verdiği için mi seviyorsun? İstediklerin değişecektir. Peki iyi bir yoldaş olduğu için mi seviyorsun? İşte bu devam edecektir.”

 

“Cinsellik diğer gereksinmeler gibi değildir. Cinsel ilişki ruhun derinlerine inen bir eylemdir. Bireyler bilmese de, bundan kaçınsa da cinsel ilişkide özlerin, ruhların birleşmesi de vardır. O nedenle cinsellikte kişinin bilinçli ve ne yaptığını bilerek, bu sorumluluk bilinciyle hareket etmesi gerekir.”

 

“Hata yapmaktan çekinme. Yanlış cümleler kur, alakasız şeyleri araya sok, korkma! Çalışman bir taslak halindeyken, hatta bittiği zaman bile senin elinden mükemmel olarak çıkmak zorunda değil. Bunu anlamak çok ama çok rahatlatıcıymış.”

 

"Denetim odaklı korku kültürü 'dış tanıklığa önem veren', gelişim odaklı değerler kültürü 'iç tanıklığa önem veren' kültürdür. Denetim odaklı da korkulacak kimse yoksa istediğini yapabilir kişi, Gelişim odaklıda ise önce kendi özüne hesap verir, en önemli denetimci kişinin vicdanıdır."

 

“Korku kültürü bireyin gelişmesine fırsat vermez. Hayatı belirli bir noktada dondurup, "Çözüm budur!" der ve herkese dayatır. Gelişime fırsat veren toplumlar ise eğitim kurumlarıyla, teknoloji ve ticari kuruluşlarıyla güçlenerek baskın hale gelirler.”

 

“Denetim kültürünün temel cümlesi, " Yaşam bir güreştir; ben güçlüyüm ve seni yenerim, sakın unutma!" olarak ifade edilebilir. Gelişim kültürünün temel cümlesi ise, " Yaşam bir danstır; amacımız değişen müzikle ahenk içinde dansın keyfini çıkartmaktır, sakın unutma!" olarak ifade edilebilir. Biri "ben" niyetiyle, öbürü "biz" niyetiyle, ekip anlayışı içinde yaşama bakar”

 

“Ailede ve eğitim ortamında olmazsa olmaz, yaşaması gereken temel değerler mutlaka şunları içermelidir: Merak edip araştırmak, gerçeğe saygı, hakkaniyet, dürüstlük, sorumluluk, halden anlamak, saygı, sevgi ve işbirliği.”

 

“İnsan dediğimiz bu muhteşem varlık "ben" bilinci içinde en azılı canavardan daha canavar olabildiği gibi, "biz" bilinci içinde meleklerden daha sevecen ve yardımsever olabiliyor.”

 

“İnsanın yaptığı seçimler arasında üçü var ki hayat hikâyemizin en temel dönüm noktalarını oluşturur; okul seçimi, iş seçimi ve eş seçimi. Bu seçimleri bilinçli yapmamız gerekiyor: çünkü varoluşumuzun, hayatımızın her yönünü etkiliyorlar.”

 

“Bana göre hayatın anlamı "keşif"tir. Hayat bir keşif yolculuğudur. Neyi keşfedeceksin? Özünü, kendini.”