SEVME SANATI

 

KÜNYE

Kitap Adı: Sevme Sanatı : Bir Eylem Olarak Sevmek

Yazarı: Erich Fromm

Basım: Say Yayınları– 7.Basım- 2022

Sayfa: 200

Tür: Psikoloji, Sosyoloji

İNCELEME:

Kalemiyle ilk kez tanıştığım Psikanalist Erich Fromm ‘un Sevme Sanatı isimli eseri sevginin ne olduğunu anlatan bir kişisel gelişim kitabından ziyade ‘sevmek’ eyleminin ana unsurlarını belirleyen ve bunu felsefe ve psikoloji temelinde hatta sosyolojik çerçevede inceleyen bir kitap.

Fromm bir sanatı uygulayabilmenin koşullarının, disiplin, yoğunlaşma ve sabır olduğunu; bu sanatta ustalaşmanın ise eksiksiz bir ilgi göstermekle mümkün olduğunu belirtiyor. “Sevme sanatını ele alırsak bunun anlamı şudur: Bu sanatta ustalaşmak isteyen biri, disiplini, yoğunlaşmayı ve sabrı tüm yaşamına uygulamaya başlamalıdır.”

Fromm ‘İnsanın varoluş sorununun en sağlıklı ve doyurucu yanıtı sevgidir.’ diyor. "Sevmek, zorlama olmadan sadece özgür olunduğunda yaşanabilen, insan gücünü somutlayan bir eylemdir." ve "Sevgi, kişiyi diğer insanlardan ayıran duvarları yıkan, onu diğerleriyle birleştiren, insanın içindeki etkin güçtür." Fromm kitabın, belli bir olgunluk düzeyine erişmeden ve kendi kişiliğini bütünüyle yaratıcı yönde geliştirmedikçe kişiye, sevgiye ulaşmak için harcadığı tüm çabaların başarısız kalacağını göstermeyi amaçladığını ifade etmektedir.

Fromm sevgi kuramı, sevgi yetisinin temelleri ve sevginin uygulanması konularını incelikle ele alıyor. Yazar, öz sevgi ve bencillik arasındaki ayrım üzerinde fikirlerini sunarken özfarkındalık içinde sevme yeteneği, alçakgönüllülük ve cesaret gibi özelliklerin benimsenmesi gereken en yüksek değerler olduğunun da altını çiziyor.

Kitap sadece iki kişi arasındaki sevgiyi değil çok daha geniş perspektifte evrensel bir sevgiyi ele alıyor. Anne-çocuk sevgisi, Baba-çocuk sevgisi, kardeşlik sevgisi, cinsel sevgi, tanrı sevgisi, kendini sevmek gibi. Okurken doğru bildiğimiz birçok yanlışa ışık tutarken, ufuk açacak bilgiler ve bağlantılar ediniyoruz. Değerli bir kitap olduğunu düşünüyorum.

Ayrıca okuduğum yayınevinin baskısının sonunda yazar ve kitap hakkında 50 sayfalık bir ek okuma bölümü mevcut. Bilgi olsun.

 

KİTAPTAN SEVDİĞİM ALINTILAR:

 

“Sevmek bir sanat mıdır? Öyleyse eğer, bilgi ve çabaya gereksinimi vardır.”

 

“Başarı, itibar, güç hemen hemen tüm enerjimizi bunları nasıl elde edeceğimizi öğrenmeye harcarız. Sevmeyi öğrenmeye ise verecek hiçbir şeyimiz kalmaz.”

"Olgunlaşmamış sevgi, "Seni seviyorum çünkü sana ihtiyacım var der" der. Olgunlaşmış sevginin söylediği ise "Sana ihtiyacım var çünkü seni seviyorumdur."

 

“İnsan zekayla ödüllendirilmiştir. Kendi kendinin ayrı bir varlık olarak bilincinde olması, yaşam süresinin kısalığını, kendi kararıyla doğmayıp belki sevdiklerinden önce, belki de onlardan sonra, ama kendi isteği dışında öleceğini bilmesi, yalnızlığının ve ayrı olmasının farkındalığıyla doğal ve toplumsal güçler karşısında çaresiz kalışı, insanın ayrı ve kopuk yaşamını çekilmez bir hapishaneye çevirmektedir. Eğer insan, bu hapishaneden kurtulup dışarıya çıkamaz, kendisini dış dünyayla, bir başka insanla ya da düşünceyle bütünleştiremezse çıldırır.”

 

“Birçok kişi, topluma ayak uydurma gereksiniminin farkına bile varmaz. Bunlar, kendi düşüncelerini ve eğilimlerini gerçekleştirdikleri, bireyci oldukları ve düşüncelerine kendi başlarına ulaştıkları düşüyle yaşarlar.”

 

“Verme unsurunun dışında sevmenin etken özü, sevginin her türü için geçerli olan belli temel unsurlarla da ortaya çıkar. Bunlar ilgi, sorumluluk ve bilgidir.”

 

“Sevgi, sevdiğimiz şeyin büyümesine yaşaması için gösterdiğimiz etken (aktif) ilgidir. Bu etken ilginin bulunmadığı yerde sevgi de yoktur.”

 

“Kişi uğruna emek harcadığı şeyleri sever ve kişi sevdiği şeyler için emek harcar.”

 

“Eğer sorumluluk, sevginin üçüncü unsuru saygıyı içermezse, kolayca kendine bağlamaya ve zorbalığa dönüşebilir.(…) Saygı, diğer kişinin olduğu gibi büyüyüp gelişmesine duyulan ilgi anlamına gelir. Böylece saygı, sömürünün yokluğunun kanıtıdır.”

 

"Bir insanı tanımadan (bilmeden) onu saymak olanaksızdır. İlgi ve saygı eğer bilgi tarafından yönlendirilmezse kör kalır. Eğer ilgiyi bilgi doğurmamışsa boştur."

 

“Ruhsal sağlığı ve olgunluğu başarmanın temelinde, ana yönelimli bağlılıktan baba yönetimli bağlılığa doğru gelişmenin sonundaki sentez yatmaktadır. Bu gelişmenin başarısızlıkla sonuçlanması nevrozların temelini oluşturur.”

 

“Kişinin kendi yaşamını, mutluluğunu, gelişmesini, özgürlüğünü olumlamasının kökleri onun sevebilme yetisine bağlıdır. Ya da ilgi, sorumluluk ve bilgisine dayanır. Eğer kişi üretken bir biçimde sevebiliyorsa, kendini de seviyor demektir. Sadece başkalarını seviyorsa, hiç sevmiyor demektir.”

 

“Sevgi ancak iki insan birbirlerine varlıklarının özünden bağlanır, her biri kendini varlığının özünden tutarsa gerçekleşir. İnsan gerçeğinin de canlılığının da sevgisinin temeli de işte bu “özden tanıma” deneyimidir.”

 

“Sevgi, narsisizmin hemen hemen olmadığı alçakgönüllülüğün, nesnelliğin ve düşüncenin gelişmekte olduğu yerde vardır.”